Viêm gan B là một trong những bệnh về gan phổ biến nhất trên toàn cầu. Điều đáng chú ý là căn bệnh này thường không có triệu chứng rõ ràng, nên việc phát hiện sớm thông qua kiểm tra sức khỏe định kỳ là rất quan trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây ra những biến chứng viêm gan B nguy hiểm cho sức khỏe của người bệnh.
1. Tìm hiểu bệnh lý viêm gan B
Viêm gan B là một căn bệnh do virus HBV (Hepatitis B Virus) gây ra nhiễm trùng trong gan. Khoảng 1/3 dân số thế giới, tức hơn 2 tỷ người, đã từng mắc viêm gan B, đặc biệt là ở các nước đang phát triển.
Trong nước ta, bệnh viêm gan B chiếm tỷ lệ khá cao:
- Khoảng 8.6 triệu người bị nhiễm virus viêm gan B.
- Phụ nữ chiếm tỷ lệ 8.8% khi mắc viêm gan B mạn tính và 12.3% ở nam giới.
Đây là một bệnh nguy hiểm và có thể gây tử vong. Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, việc tiêm vắc xin phòng ngừa viêm gan B là một trong những biện pháp quan trọng. Vắc xin này đã được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu từ năm 1982, với khả năng ngăn chặn lây nhiễm và biến chứng của viêm gan B lên đến 95%. Từ năm 2003, Việt Nam đã bắt đầu tiêm chủng vắc xin viêm gan B cho tất cả trẻ sơ sinh.
2. Người mắc bệnh viêm gan B có biểu hiện như thế nào?
2.1. Viêm gan B cấp tính
Viêm gan B cấp tính là khi gan bị nhiễm trùng trong thời gian ngắn dưới 6 tháng, sau đó virus sẽ biến mất khỏi cơ thể. Đa số người mắc viêm gan B cấp tính không có triệu chứng cụ thể, hoặc nếu có thì chỉ nhẹ nhàng, nhưng cũng có trường hợp nặng phải nhập viện.
Các triệu chứng của viêm gan siêu vi B bao gồm sốt, mệt mỏi, chán ăn, đau bụng, và nước tiểu sẫm màu. Một biểu hiện đặc trưng là da và mắt bị vàng sau khoảng một tuần từ khi nhiễm bệnh và có thể kéo dài từ 1 đến 3 tháng. Có thể xuất hiện các dấu sao mạch (spider nevi) trên lòng bàn tay, nhưng hiếm khi thấy.
Ngoài ra, người mắc viêm gan B cũng có thể mắc các bệnh nhiễm trùng cấp tính, kéo dài từ vài tuần đến 6 tháng. Đối với người cao tuổi (trên 60 tuổi), triệu chứng thường nặng hơn.
2.2. Viêm gan B mạn tính
Viêm gan B mạn tính xảy ra khi virus gây bệnh vẫn còn tồn tại trong cơ thể suốt hơn 6 tháng, không bị loại bỏ hoàn toàn. Đó là lúc virus âm thầm hoạt động và gây tổn thương gan dần dần. Hầu hết các trường hợp viêm gan B mạn tính không có triệu chứng rõ ràng, hoặc nếu có thì giống như viêm gan cấp tính. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể phát triển thành xơ gan, suy gan hoặc thậm chí là ung thư gan. Đừng để bệnh tiến triển, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế đúng đắn ngay từ bây giờ.
3. Các con đường truyền nhiễm của virus HBV
3.1. Đường máu
- Hãy tránh sử dụng chung bơm kim tiêm với người khác.
- Đừng dùng chung đồ cá nhân như dao cạo, bàn chải đánh răng, tăm xỉa răng,… nếu có máu của người khác.
- Cẩn thận khi sử dụng dụng cụ xăm hình, làm móng tay chân hay các dịch vụ thẩm mỹ y tế để tránh lây nhiễm từ người mắc viêm gan B. Hãy đảm bảo vệ sinh kỹ lưỡng cho các dụng cụ này.
3.2. Mẹ sang con
Dù viêm gan B không thể lây nhiễm qua thai kỳ, nhưng khi em bé tiếp xúc với máu của mẹ trong quá trình sinh nở, cũng có thể bị nhiễm bệnh. Mặc dù sữa mẹ chứa virus viêm gan B, nhưng nồng độ thấp nên không gây lây nhiễm. Tuy nhiên, khi bú, trẻ cắn ti mẹ có thể gây trầy xước, chảy máu và là con đường lây bệnh cao. Vì vậy, để ngăn chặn lây nhiễm, việc tiêm vắc xin cho em bé trong vòng 12 giờ sau khi sinh là rất quan trọng.
3.3. Tình dục
Viêm gan B cũng có khả năng lây lan thông qua quan hệ tình dục nếu không sử dụng bảo vệ. Khi tiếp xúc trực tiếp với chất nhầy hoặc máu từ người mắc bệnh, virus sẽ xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương nhỏ.
4. Biến chứng viêm gan B
Có những vấn đề phức tạp có thể xảy ra nếu viêm gan B không được chữa trị đúng cách và kịp thời, bao gồm:
4.1. Xơ gan
Nếu không chữa trị viêm gan B, gan sẽ bị tổn thương. Khi đó, các tế bào gan sẽ bị hủy hoại và thay thế bằng mô xơ, dẫn đến xơ gan. Khi gan bị xơ hóa, chức năng gan sẽ giảm đi. Hãy chăm sóc sức khỏe gan của bạn ngay từ bây giờ để tránh những vấn đề nghiêm trọng sau này.
4.2. Suy gan
Nguyên nhân gây ra suy gan cấp tính thường là do nhiễm virus HBV kéo dài. Khi gan bị suy giảm chức năng, tế bào gan sẽ bị tổn thương nghiêm trọng. Điều này khiến cho gan không thể hoạt động đúng cách như bình thường. Để chữa trị suy gan cấp tính, có thể cần phải thực hiện cấy ghép gan.
4.3. Ung thư gan
Một trong những biến chứng nguy hiểm và nghiêm trọng nhất của viêm gan B là ung thư gan. Người mắc viêm gan B có khả năng mắc ung thư gan cao hơn gấp 20 lần so với người không mắc, với tỷ lệ tử vong rất cao.
Ngoài các vấn đề phổ biến đã đề cập, viêm gan B còn có thể dẫn đến các biến chứng khác như não gan, cổ chướng, hoặc đồng nhiễm với virus.
Hãy chú ý đến các biến chứng của viêm gan B như suy gan, xơ gan và ung thư gan.
5. Chẩn đoán, điều trị viêm gan B
- Chẩn đoán: Bác sĩ sẽ xem xét tiền sử bệnh án của bạn, thăm khám lâm sàng và sau đó sẽ yêu cầu các xét nghiệm khác như xét nghiệm máu, siêu âm, chụp CT ổ bụng, sinh thiết gan,… để đưa ra kết luận về tình trạng sức khỏe của bạn.
- Điều trị: Sau khi hoàn thành các phương pháp chẩn đoán cần thiết, bác sĩ sẽ dựa vào kết quả để lên kế hoạch điều trị viêm gan B phù hợp. Việc điều trị sẽ ngăn chặn sự lây lan của virus hoặc làm giảm hoạt động của virus, kèm theo đó là các biện pháp hỗ trợ phục hồi chức năng gan.
6. Cách ngăn chặn biến chứng viêm gan B
Khi mắc bệnh viêm gan B, bạn cần phải chuẩn bị tinh thần cho một hành trình dài và có thể kéo dài suốt đời. Để ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm của viêm gan B, việc này thật sự quan trọng. Dưới đây là những điều quan trọng mà bạn cần lưu ý:
- Luôn tuân thủ đúng phác đồ điều trị do bác sĩ chỉ định. Việc bỏ sót hoặc ngừng điều trị sẽ khiến việc kiểm soát virus trở nên khó khăn hơn, từ đó làm cho bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn.
- Uống thuốc điều trị viêm gan B đều đặn, không được tự ý ngưng hoặc bỏ thuốc. Đặc biệt, không được sử dụng các loại thuốc khác ngoài đơn thuốc mà bác sĩ đã kê.
- Tránh xa các loại đồ uống có cồn như rượu, bia,… và hạn chế ăn đồ nhiều gia vị, cay nóng,… cũng như không hút thuốc lá.
- Hãy duy trì lịch hẹn khám sức khỏe định kỳ để theo dõi và kiểm soát tình trạng bệnh.
Đó là những thông tin quan trọng về viêm gan B và những biến chứng nguy hiểm mà nó gây ra. Bệnh này thường không có triệu chứng rõ ràng và tiến triển một cách âm thầm. Vì vậy, hãy thường xuyên kiểm tra sức khỏe hoặc đến khám ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ để bảo vệ sức khỏe của bạn.
